Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật Nhà nông tỉnh Bắc Ninh những năm gần đây đã trở thành kênh quan trọng để phát hiện, ghi nhận và lan tỏa những sáng kiến xuất phát từ thực tiễn sản xuất của hội viên nông dân. Thông qua cuộc thi, nhiều giải pháp kỹ thuật không chỉ được tôn vinh về ý tưởng mà còn được đánh giá trên cơ sở hiệu quả thực tiễn, qua đó tạo động lực để hội viên mạnh dạn đổi mới cách nghĩ, cách làm trong sản xuất nông nghiệp. Trong dòng chảy đó, giải pháp “Quản lý, vận hành sản xuất trong trang trại chăn nuôi chim bồ câu Pháp thương phẩm theo hướng kinh tế tuần hoàn, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái” của hội viên nông dân Vũ Văn Nghiên đã được trao Giải Nhì Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật Nhà nông tỉnh Bắc Ninh, để lại nhiều dấu ấn tích cực.

Điều đáng ghi nhận ở giải pháp này không chỉ là những con số về năng suất hay lợi nhuận, mà là cách người nông dân tiếp cận sản xuất bằng tư duy hệ thống, coi chăn nuôi không phải là hoạt động đơn lẻ mà là một chuỗi liên kết chặt chẽ giữa kỹ thuật, môi trường và hiệu quả kinh tế. Cách tiếp cận này phản ánh rõ sự chuyển biến trong nhận thức sản xuất của hội viên nông dân, gắn với yêu cầu phát triển nông nghiệp xanh, bền vững.

Giải quyết đồng thời bài toán năng suất và môi trường

Thực tế cho thấy, nhiều mô hình chăn nuôi quy mô lớn thường gặp khó khăn trong khâu xử lý chất thải, kiểm soát dịch bệnh và chi phí nhân công. Xuất phát từ những “điểm nghẽn” đó, hội viên nông dân Vũ Văn Nghiên đã đầu tư xây dựng mô hình trang trại chăn nuôi chim bồ câu Pháp theo hướng tự động hóa và khép kín.

Trên diện tích 2.800 m², với 20 dãy chuồng nuôi và tổng đàn 9.000 đôi chim bố mẹ, trang trại được tổ chức khoa học, giảm tối đa lao động thủ công. Hệ thống băng tải thu gom chất thải rắn được lắp đặt dọc các dãy chuồng, thay thế phương thức dọn dẹp bằng tay trước đây. Nhờ đó, chuồng trại luôn khô ráo, sạch sẽ, mùi hôi giảm mạnh, hạn chế ruồi muỗi và nguy cơ phát sinh dịch bệnh – yếu tố then chốt để duy trì sản xuất ổn định, lâu dài.

Cùng với đó, máng nước tự động giúp kiểm soát chặt chẽ nguồn nước uống cho đàn chim, hạn chế lây nhiễm chéo giữa các cá thể. Việc ứng dụng năng lượng mặt trời vào vận hành máy móc không chỉ giúp trang trại chủ động nguồn điện mà còn góp phần giảm chi phí sản xuất, phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp thân thiện môi trường.

Không gian và hệ thống chuồng nuôi.

Sáng tạo kỹ thuật từ thực tiễn chăn nuôi

Một điểm nhấn quan trọng của giải pháp là kỹ thuật ấp nở trứng theo phương pháp “trứng giả”. Thay vì để chim bố mẹ ấp trứng tự nhiên với tỷ lệ nở thấp và chu kỳ sinh sản dài, trứng thật được đưa vào máy ấp công nghiệp có kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm; trứng giả được đặt lại trong ổ để duy trì bản năng sinh sản.

Cách làm này giúp tỷ lệ nở đạt tới 98%, rút ngắn chu kỳ sinh sản còn 45 ngày mỗi lứa, đồng thời bảo đảm sức khỏe đàn chim bố mẹ trong thời gian dài. Đây là sáng kiến thể hiện sự am hiểu sâu về tập tính vật nuôi và khả năng vận dụng kỹ thuật linh hoạt của người nông dân vào điều kiện sản xuất cụ thể.

Kinh tế tuần hoàn – hướng đi bền vững

Điểm cốt lõi tạo nên giá trị lâu dài của giải pháp là quy trình xử lý chất thải theo hướng tuần hoàn, không phát thải ra môi trường. Toàn bộ chất thải rắn sau khi thu gom được phối trộn với men vi sinh, vỏ trấu, sơ dừa, ủ hoai mục để tiêu diệt mầm bệnh và khử mùi, sau đó ép thành phân hữu cơ dạng viên.

Sản phẩm phân hữu cơ tiếp tục được sử dụng cho cây trồng hoặc nuôi giun quế, vừa giảm chi phí đầu vào, vừa tạo thêm nguồn thu. Từ đó, trang trại hình thành một vòng tuần hoàn khép kín, biến chất thải thành tài nguyên tái sử dụng, đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp bền vững trong giai đoạn hiện nay.

Hiệu quả kinh tế và giá trị lan tỏa

Theo số liệu thực tế tại trang trại, sau khi áp dụng giải pháp, số lao động giảm khoảng 50%, chi phí nhân công tiết kiệm từ 300 đến 350 triệu đồng mỗi năm. Tỷ lệ chim thương phẩm loại 1 tăng từ khoảng 50% lên 80%, chất lượng sản phẩm đồng đều, giá bán ổn định. Lợi nhuận ròng đạt từ 100 đến 120 triệu đồng mỗi tháng, tạo nền tảng kinh tế vững chắc cho trang trại phát triển lâu dài. Không chỉ mang lại hiệu quả cho một cơ sở sản xuất, mô hình còn trở thành điểm tham khảo thực tiễn trong phong trào nông dân lao động sáng tạo, góp phần lan tỏa những cách làm hay, phù hợp với điều kiện sản xuất nông nghiệp tại địa phương.

Đồng chí Trần Thị Hằng, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh và đồng chí Nguyễn Hoàng Trung, Chủ tịch HND tỉnh trao giải Nhì cho giải pháp “Quản lý, vận hành sản xuất trong trang trại chăn nuôi chim bồ câu Pháp thương phẩm theo hướng kinh tế tuần hoàn, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái” của anh Vũ Văn Nghiên.

Thực tiễn từ giải pháp đạt Giải Nhì Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật Nhà nông tỉnh Bắc Ninh cho thấy, khi sáng kiến được hình thành từ nhu cầu thực tế của sản xuất, được đánh giá, ghi nhận và lan tỏa thông qua các phong trào, cuộc thi sáng tạo, thì giá trị của nó không dừng lại ở phạm vi một mô hình. Từ những cải tiến cụ thể trong xưởng trại, người nông dân từng bước hình thành tư duy tổ chức sản xuất khoa học, hiệu quả và bền vững hơn.

Đó cũng chính là ý nghĩa lâu dài mà Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật Nhà nông mang lại: không chỉ tôn vinh những giải pháp tiêu biểu, mà còn góp phần nuôi dưỡng phong trào nông dân thi đua lao động sáng tạo, tạo nền tảng để những sáng kiến từ cơ sở tiếp tục được phát huy, nhân rộng, đóng góp thiết thực vào sự phát triển nông nghiệp, nông thôn của tỉnh Bắc Ninh trong thời gian tới.

Bài, ảnh: Phùng Vị