Phong trào nông dân thi đua lao động sáng tạo những năm gần đây đã ghi nhận nhiều sáng kiến xuất phát từ thực tiễn sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội rõ rệt. Tại Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật Nhà nông lần thứ XI, giải pháp “Cải tiến dây chuyền máy tráng bánh, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm mỳ gạo, kết hợp áp dụng năng lượng Gas vào dây chuyền máy tráng bánh” của anh Nguyễn Văn Nam, hội viên nông dân, Hợp tác xã Sản xuất và Tiêu thụ Mỳ Chũ Nam Thể (thôn Thủ Dương, xã Nam Dương) đã xuất sắc được trao Giải Nhất, trở thành điểm nhấn tiêu biểu của phong trào sáng tạo trong nông dân.

Thôn Thủ Dương là làng nghề mỳ gạo truyền thống có lịch sử hơn 80 năm. Trong nhiều năm, nghề làm mỳ gạo mang lại thu nhập chính cho người dân, song phương thức sản xuất chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, sử dụng than củi hoặc điện để tráng bánh, bộc lộ không ít hạn chế: thời gian sản xuất kéo dài, chất lượng sản phẩm không đồng đều, môi trường làm việc nhiều khói bụi, khó đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Ông Nguyễn Văn Nam (phải) giới thiệu sản phẩm mỳ gạo.

Xuất phát từ trăn trở của một người gắn bó lâu năm với nghề, anh Nguyễn Văn Nam đã chủ động nghiên cứu, tìm hướng cải tiến kỹ thuật ngay trong khâu tráng bánh – công đoạn then chốt quyết định năng suất và chất lượng sản phẩm. Từ năm 2019, anh phối hợp với Công ty Gas Total nghiên cứu, từng bước đưa năng lượng Gas vào dây chuyền tráng bánh mỳ gạo, đồng thời thiết kế lại toàn bộ hệ thống sản xuất cho phù hợp với điều kiện làng nghề.

Giải pháp không chỉ dừng ở việc thay đổi nguồn nhiên liệu mà còn cải tiến đồng bộ dây chuyền. Chiều dài dây chuyền tráng bánh được kéo dài từ 4,5m lên 8m, giúp bánh được sấy khô hoàn toàn ngay trong quá trình vận hành. Thời gian tráng một mẻ bánh giảm từ 90 phút xuống còn khoảng 40 phút, năng suất tăng rõ rệt. Việc sử dụng Gas giúp nhiệt độ ổn định, dễ điều chỉnh, nhờ đó sợi mỳ thành phẩm có độ dẻo dai, thơm ngon và đồng đều hơn so với phương thức cũ.

Bên cạnh hiệu quả kỹ thuật, giải pháp đặc biệt chú trọng yếu tố an toàn. Hệ thống Gas được lắp đặt đầy đủ van an toàn có kiểm định, đồng hồ đo nhiệt; quy trình khóa bình khi ngừng sản xuất được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm an toàn cho người lao động trong quá trình vận hành dây chuyền.

Hiệu quả của giải pháp được thể hiện rõ qua thực tế sản xuất. Năm 2020, chỉ với 3 dây chuyền cải tiến, sản lượng đã đạt từ 600 đến 700 kg thành phẩm mỗi buổi sáng. Đến nay, 100% số dây chuyền tráng bánh tại làng nghề Thủ Dương (27 dây chuyền) đã áp dụng công nghệ Gas. Sau 5 năm triển khai, giải pháp đã được nhân rộng tại 3 hợp tác xã, cơ sở sản xuất, góp phần ổn định sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế cho làng nghề.

Ông Nguyễn Văn Nam, Tổ trưởng Tổ liên kết các HTX Sản xuất và Tiêu thụ mỳ gạo Chũ (phải) giới thiệu sản phẩm mỳ truyền thống.

Không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, sáng kiến của hội viên nông dân Nguyễn Văn Nam còn đem lại giá trị xã hội rõ nét. Việc thay thế than củi bằng Gas giúp giảm ô nhiễm môi trường, cải thiện điều kiện lao động, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhờ sản xuất ổn định, người lao động có thu nhập từ 8,5 đến 9 triệu đồng/tháng, tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 800 lao động. Hiện nay, khoảng 80% số hộ trong thôn Thủ Dương sống khá lên từ nghề mỳ gạo, góp phần xóa đói giảm nghèo và phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Giải Nhất Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật Nhà nông lần thứ XI là sự ghi nhận xứng đáng cho tinh thần lao động sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của hội viên nông dân. Từ thực tiễn làng nghề Thủ Dương cho thấy, khi người nông dân được khuyến khích sáng tạo, hỗ trợ áp dụng tiến bộ kỹ thuật, những sáng kiến “từ đồng ruộng, xưởng sản xuất” hoàn toàn có thể trở thành giải pháp hiệu quả, góp phần bảo tồn, phát triển các nghề truyền thống và nâng cao đời sống nông dân trong giai đoạn mới.

Hà Thu