Trong tiến trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, hình ảnh người nông dân hôm nay không còn bó hẹp trong khuôn khổ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún mà đang từng bước khẳng định vai trò là chủ thể phát triển, chủ động tiếp cận khoa học kỹ thuật, tổ chức sản xuất quy mô lớn, gắn với bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội. Ở vùng quê ven sông Đuống, thôn Đại Mão, phường Mão Điền (tỉnh Bắc Ninh), chị Nguyễn Thị Dư là một trong những điển hình tiêu biểu cho lớp nông dân mới – dám nghĩ, dám làm, làm giàu chính đáng từ nông nghiệp hiện đại.

Sinh năm 1970 trong một gia đình thuần nông, cuộc sống của chị Nguyễn Thị Dư nhiều năm liền gắn với ruộng đồng và những nỗi lo thường trực về kinh tế. Gia đình đông người, vừa phải chăm sóc mẹ già, vừa lo cho con cái ăn học, trong khi nguồn thu chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp truyền thống, hiệu quả thấp. Dù cần cù, chịu khó, song đời sống gia đình vẫn chưa thể cải thiện rõ rệt. Bước ngoặt đến khi Đảng và Nhà nước ban hành nhiều chủ trương, chính sách khuyến khích chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, phát triển kinh tế hộ, kinh tế trang trại. Trăn trở trước thực tế đất bãi ven sông Đuống bị bỏ hoang, năm 2016, chị Nguyễn Thị Dư đã mạnh dạn lựa chọn con đường đầu tư xây dựng mô hình trang trại VAC tổng hợp, phù hợp với điều kiện tự nhiên và khả năng của gia đình. Đây là quyết định không dễ dàng, đòi hỏi sự kiên trì, bản lĩnh và niềm tin vào hướng đi đã chọn.

Từ những ngày đầu đầy khó khăn, với sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền địa phương và sự đồng hành của Hội Nông dân các cấp, mô hình sản xuất của chị Nguyễn Thị Dư từng bước được hoàn thiện. Hiện nay, gia đình chị trực tiếp sản xuất trên 9 ha đất, đồng thời liên kết sản xuất với khoảng 20 ha, hình thành vùng sản xuất tương đối tập trung.

Trang trại được quy hoạch khoa học với 0,18 ha chuồng trại chăn nuôi lợn, 1,9 ha ao nuôi cá và 7,02 ha trồng cây ăn quả như bưởi và chuối Thái. Hệ thống chuồng trại chăn nuôi được đầu tư hiện đại, với diện tích khoảng 1.800 m², có hầm biogas xử lý chất thải, bảo đảm yêu cầu an toàn sinh học và bảo vệ môi trường. Chị duy trì thường xuyên khoảng 100 con lợn nái và 1.500 con lợn thịt mỗi lứa, kết hợp nuôi cá nước ngọt và trồng cây ăn quả cho giá trị kinh tế cao.

Mô hình VAC của chị Nguyễn Thị Dư, phường Mão Điền.

Sản lượng bình quân hàng năm của trang trại đạt khoảng 640 tấn, trong đó 320 tấn lợn hơi, 200 tấn cây ăn quả và 120 tấn cá thịt. Nhờ tổ chức sản xuất hợp lý, kiểm soát tốt dịch bệnh và chi phí đầu vào, tổng doanh thu hàng năm của gia đình đạt trên 10 tỷ đồng, lợi nhuận sau khi trừ chi phí đạt từ 1,5 đến 2 tỷ đồng. Riêng giai đoạn 2021–2023, doanh thu tăng trưởng liên tục, từ 11 tỷ đồng năm 2021, lên 12,5 tỷ đồng năm 2022 và 14,7 tỷ đồng năm 2023, lợi nhuận duy trì ở mức 15 – 20% doanh thu.

Điểm nổi bật trong mô hình của chị Nguyễn Thị Dư là việc chủ động ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào toàn bộ quá trình sản xuất. Từ khâu chọn giống, xây dựng chuồng trại, khẩu phần ăn, tiêm phòng cho vật nuôi đến quy trình chăm sóc cây trồng, tất cả đều được thực hiện theo hướng an toàn thực phẩm, giảm thiểu tác động đến môi trường. Chị tích cực sử dụng chế phẩm sinh học trong chăn nuôi và trồng trọt, chú trọng vệ sinh chuồng trại, ao nuôi, góp phần cải tạo đất đai, bảo vệ nguồn nước và bảo đảm sức khỏe cho người lao động. Nhờ đó, sản phẩm của trang trại ngày càng được thị trường tin tưởng, tiêu thụ ổn định, tạo nền tảng cho sản xuất lâu dài.

Không chỉ làm giàu cho gia đình, mô hình của chị Nguyễn Thị Dư còn tạo việc làm ổn định cho từ 7 đến 10 lao động thường xuyên, chủ yếu là hội viên nông dân tại địa phương, với mức thu nhập bình quân 7–9 triệu đồng/người/tháng, cùng 15–20 lao động thời vụ trong các giai đoạn cao điểm. Đặc biệt, chị ưu tiên tiếp nhận lao động là người có hoàn cảnh khó khăn, người neo đơn, góp phần bảo đảm an sinh xã hội tại địa phương.

Với tinh thần “lá lành đùm lá rách”, nhiều năm qua, chị tích cực tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện, đóng góp trên 30 triệu đồng mỗi năm cho các quỹ an sinh, khuyến học, hỗ trợ phòng, chống dịch Covid-19. Trang trại của chị cũng trở thành địa chỉ quen thuộc để hội viên nông dân, hội viên phụ nữ đến tham quan, học tập kinh nghiệm, góp phần lan tỏa mô hình sản xuất hiệu quả trong cộng đồng.

Với những kết quả đạt được, chị Nguyễn Thị Dư nhiều năm liền được các cấp, các ngành ghi nhận, khen thưởng; tiêu biểu là danh hiệu Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi giai đoạn 2016 – 2021 do Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Bắc Ninh trao tặng, cùng nhiều giấy khen của chính quyền địa phương.

Từ thực tiễn mô hình của chị Nguyễn Thị Dư có thể khẳng định: khi người nông dân được tạo điều kiện, được tiếp cận khoa học kỹ thuật và có tư duy đổi mới, nông nghiệp không chỉ là kế sinh nhai mà còn là lĩnh vực có thể làm giàu bền vững, đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế xã hội và xây dựng nông thôn mới. Hình ảnh nữ nông dân Nguyễn Thị Dư hôm nay là minh chứng sinh động cho tinh thần lao động sáng tạo, tự lực vươn lên của người nông dân trong thời kỳ mới, những con người đang ngày ngày bám đất, bám làng, góp phần làm nên diện mạo mới cho nông nghiệp, nông thôn Việt Nam.

Thanh Tân