Với quyết tâm gìn giữ và phát triển nghề truyền thống của quê hương, HTX Đồ gỗ Minh Trưởng (thôn Ngô Phần, xã Lâm Thao) không chỉ tạo việc làm, tăng thu nhập cho lao động địa phương mà còn góp phần định hình “thương hiệu” sản phẩm, mở rộng thị trường.

Hợp tác xã Đồ gỗ Minh Trưởng được thành lập từ năm 2016 với 7 thành viên với các hộ sản xuất đồ gỗ nhỏ lẻ ở thôn Ngô Phần (thuộc xã Bình Định, huyện Lương Tài cũ). Ông Phạm Minh Trưởng – Giám đốc HTX cho biết: Gia đình ông vốn có nghề làm mộc gia truyền; chuyên sản xuất bàn ghế, giường tủ cung cấp cho người dân trong vùng. Trong quá trình sản xuất, ông thấy có nhiều đầu mẩu gỗ thừa, nếu bỏ đi hoặc để làm củi đốt thì rất lãng phí. Nhận thấy đồ gỗ mỹ nghệ, trang trí ngày càng được thị trường ưa chuộng. Kể từ năm 2010, ông Trường nảy ra ý định chế tác hàng mỹ nghệ, đồ thờ, tượng phật. Ông Trưởng cho biết: “Sử dụng gỗ để làm đồ thờ cúng là văn hóa truyền thống tốt đẹp của người Việt. Gỗ tượng trưng cho sức sống mạnh mẽ, mang lại sự ấm áp lan tỏa, có giá trị sử dụng bền lâu và ý nghĩa phong thủy tốt. Tuy nhiên, yêu cầu sử dụng gỗ trong thờ cúng rất khắt khe theo phong tục từng vùng miền, từng dòng họ và gia đình. Vì vậy, việc làm đồ gỗ để thờ cúng luôn là thử thách với người làm nghề mộc.” Chính bởi lẽ đó, ban đầu do sản xuất nhỏ lẻ, tự phát nên hiệu quả còn chưa cao, sản phẩm chưa được nhiều khách hàng biết đến.

Sau một thời gian tìm tòi, tích lũy kinh nghiệm, đến năm 2016, ông Trưởng cùng với một số anh em thành lập HTX đồ gỗ Minh Trưởng để cùng nhau sản xuất, mở rộng thị trường. HTX đã mạnh dạn đấu thầu gần 14 nghìn m² đất của thôn để xây dựng nhà xưởng; đầu tư mua sắm máy móc thiết bị, áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất từ đó chất lượng sản phẩm của HTX được cải thiện rõ rệt. Đến nay, HTX đã đưa các thiết bị sản xuất tiên tiến, hiện đại vào các khâu sản xuất sản phẩm như: máy đục CNC 3D, 4D , máy trà, máy khoan, máy cắt, máy cưa xẻ, máy đánh giấy giáp, máy nâng xẻ tự động vi tính… Do vậy sản phẩm với những cấu hình, đường nét phức tạp, tỉ mỉ đều được trạm khắc sắc nét bằng máy móc vừa giảm thời gian, chi phí nhân công so với phương pháp thủ công trước đây, vừa đảm bảo độ chính xác, đồng đều, nâng cao chất lượng sản phẩm. Hiện tại, HTX đã nhận thiết kế, thi công các hạng mục thuộc công trình tín ngưỡng như các khu di tích, đình, chùa, nhà thờ, đồ thờ và bàn ghế dân dụng cho khách hàng trong và ngoài tỉnh. Đặc biệt, các sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ, nổi bật như sản phẩm bình gỗ hoa sen được đánh giá cao, chất lượng sản phẩm đẹp, tinh tế, các tiêu chí về kỹ mỹ thuật thể hiện qua từng đường nét, thu hút được khách hàng, thị trường ngày càng được mở rộng.

HTX Đồ gỗ Minh Trưởng thi công các công trình di tích, văn hóa tín ngưỡng

Để tồn tại và phát triển nghề mộc truyền thống, người làm nghề phải không ngừng tư duy, làm sao vừa giữ gìn giá trị truyền thống nhưng cũng có sự đổi mới phù hợp với thời đại thì mới tạo ra được nét riêng biệt. Từ đó, góp phần duy trì và phát triển nghề truyền thống của quê hương.

Theo ông Phạm Minh Trưởng: Việc ứng dụng máy móc, thiết bị công nghệ cao đồng bộ trong các khâu của quá trình sản xuất đã làm tăng năng suất lao động và chất lượng sản phẩm tạo ra; xấp xỉ 10 lần so với gia công thủ công thuần túy. Do vậy giúp giảm chi phí, tăng chất lượng, số lượng sản phẩm cung ứng ra thị trường ngày càng tăng. Doanh thu của HTX bình quân tăng 40% so với trước đây. Sau gần 9 năm đi vào hoạt động, đến nay, HTX đã có 21 thành viên, giải quyết việc làm cho hơn 50 lao động địa phương với thu nhập bình quân 10 triệu đồng/người/tháng. Năm 2024, HTX Đồ gỗ Minh Trưởng được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vinh danh là Hợp tác xã tiêu biểu toàn quốc.

Sản phẩm bình hoa sen được ông Phạm Minh Trưởng chăm chút tỉ mỉ từng đường nét.

Trong xu thế phát triển kinh tế hiện nay, sự đa dạng về mẫu mã, chủng loại và nâng cao về chất lượng sản phẩm đã giúp cho HTX Đồ gỗ Minh Trưởng khẳng định được vị trí. Chia sẻ về định hướng phát triển trong tương lai, ông Phạm Minh Trưởng – Giám đốc HTX khẳng định sẽ tiếp tục duy trì và mong muốn truyền lại kỹ năng nghề nghiệp và niềm đam mê nghề mộc truyền thống cho các thế hệ sau gìn giữ và phát huy. HTX sẽ mở rộng thêm quy mô sản xuất, tăng năng suất lao động, tạo thêm việc làm cho những thợ mộc có tài năng ở địa phương; tạo ra nhiều sản phẩm đẹp có giá trị, tham gia Chương trình Mỗi xã, phường, thị trấn một sản phẩm tỉnh Bắc Ninh; đẩy mạnh quảng bá rộng rãi tại thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu ra nước ngoài./.

Nguyễn Thu